Το Ψήφισμα των Πατμίων για ένωση με την Μητέρα Ελλάδα (8 Ιανουαρίου 1913)

Με το τέλος του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου η Πάτμος βρέθηκε υπό ιταλική κατοχή. Διακαής πόθος των κατοίκων της, όπως άλλωστε όλων των Δωδεκανησίων, ήταν η ένωση με την Ελλάδα. Ενόψει της Συνδιάσκεψης του Λονδίνου, όπου θα κρινόταν μεταξύ άλλων και η τύχη των Νοτίων Σποράδων, οι Πατινιώτες συγκεντρώθηκαν στις 8 Ιανουαρίου 1913 στο Δημαρχείο του νησιού τους και υπέγραψαν Ψήφισμα με το οποίο διαμηνύουν προς όλους τους εμπλεκομένους την ομόφωνη απόφασή τους για ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.
Στα Αρχεία του ΥΠΕΞ διασώζεται όχι μόνο το χειρόγραφο του Ψηφίσματος αυτού, αλλά και οι ιδιόγραφες υπογραφές 300 περίπου οικογενειών του νησιού. Οι απόγονοι των Πατμίων που υπέγραψαν το Ψήφισμα μπορούν να αναγνωρίσουν σήμερα πολλούς συγγενείς τους.

Geo Sostes, Αγγελής Δάριζας, Δ. Β. Σταμούλης, Δημ. Καλλιγάς, Ιω. Π. Νικολάου, Δ. Θεοδωράτος, Αναστ. Μαγγανάς, Βασίλειος Μπάστας, Ιωάννης Χ. Γεωργίου, Νικόλαος Φωκάς, Γεώργιος Κοκκινάκης, Ι. Μαρκάκης, Ι. Χαλκουτάκης, Μ. Η. Μαλανδράκης, Βασίλειος Δ. Σταμούλης, Μικές Ν. Καλαβρός, Κωνστ. Μ. Βογιατζής, Εμμ. Διαμαντής, Εμμ. Μαγουλάς, Δημ. Καλαϊτζής, Δ. Ξενάκης, Ι. Σιφουνιός, Μιχαήλ Νικολάου, Κώστας Μιαούλης, Χαρ. Α. Βουδρουμάνος, Αντώνιος Μ. Σταράς, Πολυχρόνης Γρηγορίου, Ιω. Μ. Κεφαλάς, Δημ. Νικητάκης, Αγ. Θ. Νικητάκης, Δημ. Πετρόπουλος, Αναστ. Κεφάλας, Παναγής Φωκιανός, Ιω. Μπουρνής, Κωνστ. Φωτόλης, Γεώργ. Καργιώτης, Αντώνιος Κουντουρζής, Αγγελής Μαγουλάς, Στ. Ε. Φέγκαρος, Κυρ. Ι. Ντούντας, Χρ. Σ. Κάππος, Εμμ. Κάππος, Δημ. Γ. Μανωλιού (;), Δημ. Ουρανός, Γεωρ. Μπεντής, Β. Σταματάκης, Β. Βρατσάλης, Π. Δ. Μανωλιού, Ι. Ν. Ζαμπούνης, Νικ. Λεούσης, Αντ. Σμάλης, Λ. Πουλιεζίδης, Γεώργιος Ι. Κρητικός, Γεράσιμος Λεούσης, Θεόδωρος Γαζής, Γεώργιος Αυγερινός, Νικόλαος Κοκκινάκης, Π. Ν. Μωραΐτης, Δ. Φαρμακάκης, Γ. Αλεξάκης, Ν. Ι. Νικητάκης, Κ. Αλεξάκης, Γεωργ. Κοντογεωργάκης, Απόστολος Ξαγοράρης, Μαρκής Φαρμακάκης, Στέφανος Τσιτσιλιάνος, Περικλής Χεληδονόπουλος, Δημήτριος Φωκάς, Δημήτριος Μπενής, Χαράλαμπος Α. Ξαγοράκης, Νικήτας Νικηταράς, Αθανάσιος Φωτόπουλος, Νικήτας Λεονάρδος, Γεώργιος Κεφάλας, Ευστράτιος Νομικός, Κωνστ. Βαρβάκης, Νικολ. Καμπόσος, Χριστόδουλος Γύλος, Φωκάς Ελευθερίου, Στυλ. Μπαμπακόπουλος, Ι. Ν. Καλογιάννης, Νικ. Καλογιάννης, Αλέξανδρος Μπενής, Δημ. Μοσχονά (;), Κωνστ. Σκεμπές, Θεοδ. Θεοδοσίου, Ιάκ. Σκεμπές, Μάρ. Σιφουνιός, Ιάκ. Σιφουνιός, Λουκάς Σιφουνιός, Ν. Δ. Χαβιαράς, Γρηγ. Μ. Καραγιάννης, Παπασωτήρ Καρανικόλας, Διονύσιος Κατέχης, Ιωάν. Κατέχης, Μιχ. Καραμπίνης, Κωνστ. Κώτης, Ιω. Ν. Μπουρνής, Μιχ. Μιαούλης, Εμμ. Σταματάκης, Χρήστος Κατέχης, Κων. Γ. Αντωνιάδης, Ιω. Κ. Αντωνιάδης, Ν. Λεονάρδος, Εμμ. Φέγκαρος, Επ. Αλεξιάδης, Εμμ. Αντωνιάδης, Β. Ν. Κρητικός, Ν. Φαράκλης, Εμμ. Δαλαρής, Δημ. Ρεβίθης, Μιχ. Σιφουνιός, Νικ. Σιφουνιός, Δ. Μπουρδούσης, Μ. Ν. Ματθαίου, Κλ. Μαρουλάς, Γ. Λεπτάκης, Στ. Κολόρος (;), Ν. Καραμπίνης, Α. Παντελιός, Κ. Κούζος, Κ. Κουτούζος, Ζ. Μαργιόλος, Π. Ι. Κρητικός, Δ. Βαρβέλης, Δ. Μωραΐτης, Ελ. Φωκάς, Λ. Τσάκωνας, Εμμ. Ν. Κρητικός, Στ. Ε. Βαρβαρής, Αθ. Κάππος, Διον. Δραγώνας, Μ. Λοΐζος, Αντ. Ι. Καμπούρης, Μιχ. Καραλής, Δημ. Βακράτσος, Βασ. Κ. Βάλας, Ιω. Γύλος, Χρ. Ανδρέου, Βαγγέλης Στράτας, Μιχ. Νικητάκης, Δημ. Στράτας, Γεώρ. Κορώνης, Ν. Μπαρμπαρής, Ιω. Τσοχαλής, Ν. Κασκαλά (;), Λ. Φ. Λοΐζος, Γρ. Μπακράτσης, Νικ. Γ. Γαλεούδης, Φ. Λοΐζος, Κωνστ. Μαραβέλιας, Ιω. Σκουργιάς, Δ. Π. Κλεούδης, Γ. Κουτούλος, Θεοδ. Τσοχαλής, Σ. Καπράνης, Γ. Φασόλης, Στ. Βαρβαρής, Αντ. Γονιδάκης, Γ. Ν. Κλεούδης, Αντ. Π. Κλεούδης, Λεων. Σταρνάς, Ιω. Καμπούρης, Ιω. Ν. Αργυρού, Ζαχ. Λιανός, Γ. Α. Μικέλης, Χριστ. Γρύλλης, Λουκάς Βλάσης, Λουκάς Γρύλλης, Θεολ. Γρύλλης, Σιδ. Γρύλλης, Ηλ. Ι. Βιρβίλης, Ε. Π. Ι. Ευσταθίου, Γεώρ. Καλογεράκης, Δημ. Α. Καζιλιέρης, Εμμ. Δημητρίου, Μάρ. Κ. Μαρκάκης, Μιχ. Σταράς, Αντ. Στράτας, Δημ. Φράνσης, Νικ. Ι. Μελιανός, Αθ. Καρακατσάνης, Βασ. Ι. Μελιανός, Α. Κ. Γκλεούδης, Κ. Α. Καλούδης, Δ. Β. Βάλλας, Παν. Δ. Βάλλας, Επ. Σφαέλου, Μιχ. Βενέτης, Φωτ. Φουσκογιάννης, Βασ. Κουμεντούρας, Μαν. Καραμανώλης, Ιω. Ν. Μπουρνής, Νικ. Κ. Μαθιά, Γεώρ. Μαρκάκης, Γεώρ. Φλεβάρης, Αντ. Καλογιάννης, Γιακ. Μαρουλάς, Επαμ. Μαυρουδής, Αθ. Ρήγας, Σαρ. Πουλιέζος, Νικ. Σ. Πουλιέζος, Βασ. Καμινάρης, Ιωά. Ρήγας, Ιάκωβος Κωστής, Χριστ. Κούμανης, Ιω. Κάντρος, Σταύρος Μιχελής, Σιδερής Ι. Γρύλλης, Νικ. Κούμανης, Ιω. Μακρής, Βασ. Κούμανης, Απόστ. Κούμανης, Δημ. Γιαμαίος, Νικόλ. Μιχελής, Δημ. Κουκουμάρης, Μαν. Γιαμαίος, Νικόλ. Γαμπιερής, Σαράντης Γιαμαίος, Νικ. Κουκουμάρης, Δ. Γαμπιεράκης, Νικ. Γαμπιέρης, Νικ. Πουζάρης, Ευρ. Πουζάρης, Γεώρ. Πουζάρης, Νικήτας Ι. Νικηταράς, Γιάννης Ν. Νικηταράς, Πέτρος Καμίτσης, Αντ. Βασιλάκης, Ιωάν. Καμίτσης, Γεώρ. Παπήλιας, Μαν. Γαμπιερής, Γεώρ. Καμπουρογιάννης, Εμμ. Γεωργής, Ιω. Καράλης, Λ. Μ. Λοΐζος, Σπ. Ι. Κεφαλάς, Ιω. Σ. Κεφαλάς, Εμ. Δ. Ντούντας, Δημ. Γ. Ντούντας, Παν. Δ. Βάλας, Ιωάνν. Τσάκωνας, Αθαν. Ε. Πανελιός (;), Κωνστ. Κοντογιάννης, Ιω. Κ. Κοντογιάννης, Μιχ. Γαμπιερής, Δημ. Π. Βιολέντης, Ματ. Βασιλάκης, Ιω. Λαουντός, Σωτ. Μαγουλάς, Δημ. Τριανταφύλλου, Ιω. Βιολέντης, Ματ. Βασιλείου, Για. Λασυντός, Σωτ. Γρύλλης, Μιχ. Γιαμαίος, Μαρ. Κατσουλιέρης, Κων. Ι. Γρύλλης, Αθ. Κ. Γρύλλης, Νικ. Ρούσσος, Μαν. Α. Κοκόνας, Ιωάν. Κανέλης, Ιω. Γαμπιεράκης, Στ. Γαμπιεράκης, Πέρος Βιολέντης, Γεωρ. Μιχελής, Γιακουμής Μιχελής, Δημ. Μάρκου, Νικ. Γεωργάρας, Ιωά. Κοκκόνας, Στ. Α. Κοκόνας, Ιωάννης Ν. Κοκόλης, Ιάκ. Σμάλης, Ιάκ. Κουτούζος, Γεώρ. Μάνης, Ευρ. Λ. Σκεμπές, Αναστ. Γιάνναρος, Ν. Γιάνναρος, Βασ. Γιάνναρος, Βασ. Δ. Καραγκουλές, Γιακουμής Κουβάς, Μιχ. Κουβάς, Δημ. Καμπόσος, Στ. Παπαμιχαήλ, Γεώρ. Γαμπιερής, Νικήτας Νικηταράς, Παντ. Καμπόσος, Γεώρ. Κάντρος, Φτήμης Κουμάρης, Ανδρ. Κοκόνας, Αντ. Βιολέντης, Στ. Μητιλούνης, Γεώρ. Μ. Παντελιός, Θεολ. Μ. Παντελιός.   

Πηγή: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ "Ψηφίσματα λαϊκών συνελεύσεων των κατοίκων Δωδεκανήσου για την ένωσή τους με την Μητέρα Ελλάδα (1912-1913)" [Καλυμνιακά Χρονικά, τόμος ΙΗ΄, 2009]

Δευτέρα 13 Μαΐου 1912 οι Ιταλοί καταλαμβάνουν την Πάτμο

Η Ιταλία επεκτείνει την κυριαρχία της στο βόρειο Αιγαίο. Σύλληψη των στρατιωτικών και διοικητικών αρχών των νήσων Καλύμνου, Λέρου και Πάτμου.

Το πλοίο AMALFI βρίσκεται αγκυροβολημένο στο νησί της Πάτμου.

Σε όλα τα νησιά ολοκληρώθηκε η παράδοση των φρουρών. Συνελήφθησαν όλοι οι τούρκοι αξιωματούχοι και μεταφέρθηκαν στα ιταλικά πλοία.

"Το νησί της Πάτμου, γνωστό και ως Palmosa, είναι το βορειότερο από τις Σποράδες με περίμετρο 26 χιλιόμετρα. Είναι ξερό, γυμνό και αραιοκατοικημένο: οι περισσότεροι κάτοικοι ζουν στην πρωτεύουσα, η οποία ονομάζεται San Giovanni di Patmos, ένα χωριό με διακόσια σπίτια χτισμένα γύρω από το ομώνυμο μοναστήρι, πάνω από το σπήλαιο όπου "ο εξόριστος στην Πάτμο ευαγγελιστής" έγραψε την Αποκάλυψη. Η Πάτμος ήταν τόπος εξορίας για τους Ρωμαίους, κι εκεί εξόρισαν τον Άγιο Ιωάννη. Το νησί έχει καλά και προστατευμένα αγκυροβόλια". (Ettore Bravetta, La Stampa)

Το πρώην κρουαζιερόπλοιο AMALFI που μπήκε ως νικητής άνευ μάχης στο λιμάνι της Πάτμου είχε άδοξο τέλος. Τον Ιούλιο του 1915, πλέοντας στην Αδριατική, τορπιλίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο και βυθίστηκε αύτανδρο.

Το ιερό νησί της Πάτμου καταλήφθηκε από τα ιταλικά στρατεύματα την 13η Μαΐου 1912. Οι Ιταλοί αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Σκάλας και ανενόχλητοι (meeting the resistance of a tithe of a hair) κατέλαβαν το τουρκικό τελωνείο, προσθέτοντας άλλη μία νίκη στις ένδοξες πράξεις της Ιταλίας. Ακολούθησε η παράδοση των λίγων νυσταλέων Τούρκων, που προκάλεσε τη συνήθη φιλική υποδοχή των ιταλών στρατιωτών από τους νησιώτες, κληρικούς και λαϊκούς. Πολύ γρήγορα όμως η κωμωδία μετατράπηκε σε τραγωδία, καθώς με ένα μαγικό τρόπο αυτοί που διακήρυτταν πως ήρθαν ως απελευθερωτές αποδείχτηκαν διώκτες της ελληνικής γλώσσας και των εθίμων του ελληνικού λαού.
Το μικρό νησί των Λειψών με 500 κατοίκους ανήκει στην Πάτμο. Καταλήφθηκε από τους Ιταλούς στις 16 Μαΐου. Τα πολεμικά πλοία NEBO και AQUILONE μπήκαν τη νύχτα στο λιμάνι, έγινε απόβαση και κατάληψη του νησιού στο όνομα του βασιλιά.

Η Πάτμος υπό την ιταλικήν κατοχήν

Τον Σεπτέμβριο του 1926, η αθηναϊκή εφημερίδα "ΠΟΛΙΤΕΙΑ" (ιδιοκτησίας Θεολόγου Νικολούδη εκ Λέρου), δημοσίευσε σειρά άρθρων για τα Δωδεκάνησα. Τα κείμενα υπογράφει κάποιος  "Ρακίνας" (ασφαλώς ψευδώνυμο).

Το άρθρο για την Πάτμο δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 3ης Σεπτεμβρίου 1926 και αναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΑΥΓΗ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΙΑΚΗ" (ιδιοκτησίας Μιλτιάδη Παπαμανώλη) στις 15 Σεπτεμβρίου 1926.

Ο συντάκτης του άρθρου καταφέρεται με δριμύτητα εναντίον του ιταλού Κυβερνήτη των νήσων Mario Lago.

Ω! αν ήτο δυνατόν, εις τον εξοχώτατον Μάριο Λάγκο, να μεταβληθή, προς στιγμήν, εις Ποσειδώνα και δια της ποντοκρατείρας τριαίνης του να κατεβύθιζεν εις τας σκοτεινάς υδατίνους αβύσσους του Αρχιπελάγους την βραχώδη νησίδα της Πάτμου, θα έπραττε τούτο ευχαρίστως και θα εγαυρία η φασιστική ψυχή του, δια το αποτελεσματικόν πλήγμα το οποίον θα κατέφερεν εναντίον του παρελθόντος του "βράχου αυτού" επί του οποίου διεσώθησαν τα ωραιώτερα και πολυτιμώτερα λείψανα του Ελληνο-Βυζαντινού πολιτισμού. Αλλά δεν είνε δυνατόν να έχωμεν την μεταμόρφωσιν αυτήν. Και η Πάτμος, ο αδιάσειστος εις τους αιώνας βράχος θα μένη εκεί, εις την θέσιν του, δεχόμενος τα κυανά κύματα του Αιγαίου, τας "αίγας" του Ομήρου, αφροστεφή και βρυχομοχθούντα, ως άλλην πλατυτάτην εθνικήν κυανόλευκον εις πάσαν στιγμήν εφαπλουμένην όπως περιβάλλη την ιστορικήν και ένδοξον νησίδα.
Όχι απλώς παρετήρησα, αλλ’ επισταμένως εμελέτησα την επίμονον προσπάθειαν της Ιταλικής κατοχής της Δωδεκανήσου, όπως δια παντός τρόπου και μέσου εξαλείψη την Ελληνικότητα των Ανατολικών Σποράδων. Ματαία η προσπάθεια, αλλά πάντοτε επικίνδυνος. Έχομεν, βεβαίως, πρόχειρον το παράδειγμα της παταγώδους αποτυχίας των διπλωματών της Ρώμης, εν τη προσπαθεία των όπως εκλατινίσουν την Αδριατικήν Βαλκανικήν.
Ήλθεν ημέρα κατά την οποίαν ολόκληρον το Δαλματικόν αρχιπέλαγος κατεκλύσθη υπό της Σλαϋικής φυλής – Κροατών, Σλοβένων – και παν ό,τι διεσώθη εκ της προσπαθείας ήσαν ολίγα στέμματα βαρώνων εντειχισμένα, ολιγώτεροι κακότεχνοι Λέοντες της Ενετίας και ο μεσαιωνικός λατινικός ρυθμός των κτιρίων. Οι πληθυσμοί όμως οι Λατινικοί; Η Σλαϋική προώθησις έρριψεν αυτούς εις την θάλασσαν. Και σχετικώς σκεπτόμεθα. Αφού εις την Αδριατικήν οι Ιταλοί δεν ηδυνήθησαν να συγκρατηθώσιν εν τω Δαλματικώ αρχιπελάγει, πως είνε δυνατόν να συγκρατηθούν, να επιβληθούν εις Δωδεκάνησα, μεταξύ πληθυσμών από χιλιετηρίδων ακραιφνώς Ελληνικών; Μεταξύ της ισχυράς, της αδαμάστου, της μη αφομοιουμένης ελληνικής φυλής; Ματαία, επαναλαμβάνω, η προσπάθεια της πειραματιζομένης Ιταλικής Διοικήσεως, αλλά τα λαμβανόμενα πιεστικά μέτρα, δεδομένου ότι είνε ανελεύθερα και ανάξια αντιπροσώπου Κράτους του δυτικού πολιτισμού, στενοχωρούν και απογοητεύουν τους Δωδεκανησίους. Και επί του σημείου τούτου, ακριβώς, θα συνίστων εις τον εξοχώτατον Μάριο Λάγκο να επιστήση την προσοχήν του. Πολιτισμένος, νομομαθής, διπλωμάτης, αβρός, εμβριθής μελετητής της φιλοσοφίας της Ιστορίας αυτός, πως είνε δυνατόν να πιστεύη ότι δύναται να εξιταλίση τα Δωδεκάνησα; Πως; Αλλ’ όταν δεν πιστεύη – και δεν πιστεύει – ότι δύναται να εκλατινίση τους Έλληνας, τότε πως δικαιολογείται εις την συνείδησίν του εφαρμόζων το πιεστικόν, το οπισθοδρομικόν, το ημιβάρβαρον πρόγραμμά του;
Αλλ’ ιδού η Πάτμος, μουσείον της κλασσικής και της βυζαντινής Ελλάδος. Κάρφος εις τους οφθαλμούς των πειρωμένων τον εξιταλισμόν. Τα σωζώμενα εν τη ιερά μονή του Ιωάννου του Θεολόγου λείψανα, η πλουσιωτάτη εκ 4.000 τόμων βιβλιοθήκην, εξ ων 500 χειρόγραφα, πάπυροι, παλίμψηστα κ.τ.λ. θετικά και ακλόνητα τεκμήρια της Ορθοδοξίας, εις πόσους πειρασμούς έχουσιν εμβάλλη μέχρι τούδε την πονηράν και μακιαβελλικήν Λατινικήν Εκκλησίαν; Η Πάτμος είναι περίφημος διότι διέμενεν εν αυτή ο Ιωάννης ο Θεολόγος όστις και έγραψεν εις αυτήν την εμπνευσμένην "Αποκάλυψίν" του, αντίγραφον της οποίας σώζεται εν τη βιβλιοθήκη της Μονής. Υπήρχεν, επίσης, εν τη νησίδι ταύτη, κατά τους ζοφερούς της Τουρκικής τυραννίας χρόνους και Σχολή, ονομαστή δια τους διδάξαντας εν αυτή, αλλά και δια τους εξελθόντας εξ αυτής μαθητάς.
Σήμερον η Πάτμος – έχει περίμετρον 18 μιλίων μόλις – κατοικείται αποκλειστικώς υπό Ελλήνων, πρέπει να είναι υπερήφανος δια τον Έξαρχον και Ηγούμενον της Μονής Ιωάννου Θεολόγου, διότι μόνος ούτος πραγματικώς αντέδρασεν εις όλας τας πιέσεις της Ιταλικής κατοχής, όπως η Εκκλησία των Δωδεκανήσων αποσχισθή του Οικουμενικού Πατριαρχείου και καταστή Αυτοκέφαλος.
Η πρωτεύουσα της νησίδος ονομάζεται Χώρα, αλλ’ υπάρχουσιν και οι συνοικισμοί του Κεντρικού Λιμένος και του Κάμπου. Επίσης υπό τα τείχη της Μονής, τα οποία πολλαχού φθάνουν το ύψος των 12 μέτρων, υπάρχει ολόκληρος συνοικισμός. Η νησίς είναι ορεινή, αλλά έχει και πεδινά μέρη ένθα υπάρχουν κήποι και αμπελώνες. Επίσης υπάρχουν και ολίγα δένδρα οπωροφόρα. Κύριον όμως είδος εξαγωγής είναι αι νωπαί σταφυλαί εκ των οποίων ετησίως αποστέλλονται εις Αίγυπτον περί τας 90-110 χιλιάδες οκάδων.
Η Πάτμος, κατά το 1912 υπήρξε και η έδρα του Παννησιωτικού Συνεδρίου των 

Αιγαιοπελαγιτών. Ενθυμούμαι την θείαν λειτουργίαν εν τω ιερώ ναώ της Μονής του Ιωάννου του Θεολόγου, κατά την οποίαν οι Δωδεκανήσιοι Επαναστάται οι Καλαβρός, Βενιαμίν Ολυμπίτης, Κωνσταντινίδης, Παολίδης, Δρακίδης, και άλλοι έχοντες μεταξύ αυτών τον Θ. Σοφούλην ανύψωσαν την σημαίαν της Δωδεκανήσου με την ζητωκραυγήν υπέρ της απελευθερώσεώς της από της Ιταλικής επιδρομής.
Ποίον όμως υπήρξεν το αποτέλεσμα; Να επιδράμουν οι Καραμπινιέρηδες και να συλλάβωσι όλους και δια τορπιλλοβόλου να εξαποστείλωσιν εις Ρόδον και παραπέμψωσιν ενώπιον του Στρατηγού Αμέλιον.
Οι ωραίοι εκείνοι αγώνες, η μανιώδης αντίδρασις κατά των Ιταλών σιγούν από δεκατριετίας. Σιγούν; Βεβαίως εις τας καρδίας των Δωδεκανησίων πατριωτών ακοίμητον φλέγεται το ιερόν πυρ του πόθου προς δράσιν υπέρ της δεινοπαθούσης Πατρίδος υπό το πέλμα του αμειλίκτου επιδρομέως της "δύσεως", του Ιταλού.
Βεβεαίως, οι θερμότεροι παλμοί των Αιγαιοπελαγιτών φυλάσσονται δια την ημέραν καθ’ ην πάντες ομού θα κινηθώμεν υπέρ αποτινάξεως του ξενικού ζυγού. Βεβαίως, τέλος, πάσα σκέψις και πάσα ελπίς στηρίζονται επί της πίστεως προς μίαν ανωτέραν Δικαιοσύνην, η οποία αγρυπνεί, παρακολουθεί τας βασάνους των Δωδεκανησίων και δεν αναμένει ή την κατάλληλον στιγμήν δια την απολύτρωσιν αυτών.
Αλλά μήπως και μεταξύ αυτών των Ιταλών δεν υπάρχουσι οι ελεύθεροι και δίκαιοι πατριώται, οι οποίοι αναγνωρίζουν το δίκαιον των Δωδεκανησίων; Έχομεν υπ’ όψι  το βιβλίον του κ. Φραγκίσκου Ντε Σίμωνος Μπρούβερ: "Ιταλία και Ελλάς", το οποίον εις την σελίδα 7 γράφει: "Είναι προφανές ότι η Δωδεκάνησος ανήκει εις την Ελλάδα. Όπως επικαλέσθημεν δι’ ημάς την αρχήν της εθνικότητος, δεν πρέπει να αναγνωρίσωμεν αυτήν δια τους άλλους; Όστις αγαπά πραγματικώς την αλήθειαν οφείλει να την δέχεται και όταν είναι εναντίον του. Ουδείς Ιταλός, καλής πίστεως άνθρωπος, δύναται να υποστηρίξη ότι εις την Δωδεκάνησον υπάρχουν Ιταλοί".
Οφείλω να εξάρω την ευγένειαν και την περιποιητικότητα των Μοναχών του Ιωάννου του Θεολόγου. Ομολογώ δε ότι η επιστημονικότης των και η πολυμάθειά των με εξέπληξεν. Συνιστώ δε εις όλους τους σπουδάζοντας Βυζαντινήν ιστορίαν και Θεολογίαν, κατ’ ανάγκην, να διέλθωσι της ιεράς Μονής της Πάτμου, εις την οποίαν κάτι Ελληνικόν, Εθνικόν, Εκκλησιαστικόν, περισσότερον των όσων γνωρίζουν ασφαλώς θα μάθωσι.